Sądy powszechne wydają coraz więcej wyroków korzystnych dla kredytobiorców, w tym wyroki zasądzające od banków na rzecz kredytobiorców „nadpłatę” i stwierdzające ( ustalające) nieważność umów frankowych jednak nie ma jednolitego orzecznictwa w tym zakresie. Znaczna ilość rozstrzygnięć zapada przed Sądem Okręgowym w Warszawie, ale również toruński Sąd Okręgowy wypowiadał się w sprawach frankowych.
W dniu 3 stycznia 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku w sprawie o sygn. XXV C 2514/19 uznał umowę kredytu hipotecznego państwa Dziubak (indeksowanego we frankach szwajcarskich) za nieważną. Zgodnie z treścią uzasadnienia orzeczenia „niedozwolony charakter postanowień wprowadzających do umowy indeksację, jako postanowień określających główne świadczenia stron (art. 385(1)§ 1 KC) – główny przedmiot umowy (art. 4 ust. 2 dyrektywy), prowadzić musi do wniosku o nieważności umowy…właściwy wniosek z faktu związania stopy LIBOR z frankiem szwajcarskim jest taki, że po wyeliminowaniu klauzul indeksacyjnych dalsze obowiązywanie umowy (przyjęcie, że jest to umowa ważna) nie jest możliwe.” Warto również wskazać na rozstrzygnięcie Sądu Najwyższy w wyroku z dnia 11 grudnia 2019 r., sygn. V CSK 382/18 , w którym Sąd wywodzi, że jeżeli niedozwolone postanowienie ma być uznane za nigdy „nieistniejące” (tzn. nieważne czy bezskuteczne… a bez niego umowa nie może być utrzymana w mocy, również umowę należy uznać za nigdy „nieistniejącą” (tzn. nieważną czy bezskuteczną ab initio albo ex tunc).
W konsekwencji braku jednolitej linii orzeczniczej zainteresowane strony tj. frankowicze, przedstawiciele banków i sędziowie sądów powszechnych zgodnie uważają, że Sąd Najwyższy powinien podjąć siódemkową uchwałę, rozstrzygającą najważniejsze kwestie dotyczące problematyki kredytów frankowych.
Oczekiwanie sformułowane wobec Sądu Najwyższego dotyczy udzielenia odpowiedzi m.in. na pytanie czy umowa bez mechanizmu indeksacji powinna być utrzymana jako umowa kredytu w złotówkach ze stawką LIBOR czy też powinna zostać uznana za nieważną w całości ? Czy indeksacja kredytu jest dopuszczalna na gruncie art. 69 ust. 1 prawa bankowego, czy też przepis ten ma charakter imperatywny i nie może być zmieniany na zasadzie swobody umów ? Ponadto do jednoznacznego rozstrzygnięcia jest kwestia czy sankcja braku związania umową z art. 385(1) KC w świetle art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 skutkuje na gruncie prawa krajowego nieważnością umowy ex tunc ale od początku umowy (ab initio) czy ex tunc, np. od momentu powołania się na tę sankcję przez konsumenta ? Otwarte pozostaje również pytanie czy w sprawach rozliczeń z umowy kredytu zastosowanie powinna mieć teoria salda czy teoria dwóch kondykcji?
W Sądzie Najwyższym czekają na rozstrzygnięcie od kilku miesięcy również dwa zagadnienia prawne. Jedno przedstawił Sąd Okręgowy w Warszawie. Dotyczy ono właśnie teorii salda i dwóch kondykcji (sygn. III CZP 11/20).
Jeżeli posiadacie Państwo kredyt we frankach i chcielibyście poznać możliwości jego „odfrankowania” oraz uzyskać informację z jakimi wiąże się to kosztami, prosimy o kontakt mailowy lub telefoniczny z naszą kancelarią prawną w Toruniu. Kancelaria prawna analizuje umowy zawierane z bankami tzw. umowy frankowe.